9 januari 2014 om 7:23 uur door Jan Taco te Gussinklo
Oud worden zonder het te zijn
Over vitaliteit en veroudering
Lang zullen we leven
Het nieuwe denken over veroudering. Een persoonlijk verslag van Rudi Westendorp van zijn reis door de ouderengeneeskunde. 75 het nieuwe 65. Een boek van 176 pagina’s met 13 hoofdstukken. Verleden, heden en toekomst. Chronologisch: voorzorg, multi morbiditeit, weerbaarheid en aftakeling.
Wat een leuk boek! Veel wetenswaardigheden! Ouderen met een klein sociaal netwerk hebben een hogere sterfte risico dan rokers. De Disability Paradox (125): je goed voelen met ziekte of handicap.
17 oktober 2013 om 19:02 uur door Jan Taco te Gussinklo
Sterke vergrijzing
Medisch geschoolden
Toename 2005-2011 aanzienlijk
Onder werkenden met een medisch beroep is het aandeel 55-plussers hoger dan onder andere werkenden in de zorg. Sinds het begin van deze eeuw is de vergrijzing in de zorg sterker dan gemiddeld in andere sectoren. In de zorg was 16,5 procent van de banen in 2011 bezet door werkenden van 55 tot 65 jaar. Een op de vijf werkenden in de zorg in 2011 is medisch geschoold. Van deze werkenden met een medisch beroep is 20 procent 55 tot 65 jaar. Van de overige werkenden in de zorg heeft 16 procent die leeftijd. Vooral onder zelfstandig werkende medisch geschoolden is het aandeel 55-plussers hoog, 27 procent.
Percentages. (voor getallen: beweeg muis langs grafiek)
Minste vergrijzing onder verloskundigen
Van de verloskundigen is slechts 9,7 procent 55 tot 65 jaar. Bij de meeste andere medisch geschoolde werkenden in de zorg ligt dit aandeel aanzienlijk hoger. Vooral onder tandartsen (29,3 procent), gezondheidszorg-psychologen (29,7 procent) en in het bijzonder psychotherapeuten (48,7 procent) zijn veel 55-plussers. Bij psychotherapeuten speelt mee dat steeds minder gezondheids-psychologen en psychiaters ervoor kiezen om zich ook te laten bijscholen als psychotherapeut via een verkorte opleiding.
Subgroep: oudere mannen met lager opleidingsniveau
Commentaar
Er werken traditioneel minder mannen in de zorg, zeker in de directe zorgverlening. Deze groep vergrijst verhoudingsgewijs snel. Kennelijk is het beroep (althans voor 2011) van verzorgende minder aantrekkelijk voor jonge mannen?
20 februari 2013 om 14:17 uur door Jan Taco te Gussinklo
Frederic Petrignani
iCarezz
Handshake
Crowdfunding gestart
Hoe leggen we contact met een ander op afstand? Ik spreek bedenker Frederic Petrignani via Skype. Hij in Rotterdam en ik in Zwolle. Ik zie hem dan voor het eerst (19 februari 2013) na een mailwisseling. Graag zou ik hem een hand willen geven. Een eenvoudige handdruk gaat zelfs niet lukken. Maar misschien gaat zijn iCarezz binnenkort daarvoor een oplossing bieden?
Skype Interview
Work in Progress
Zou het met zijn studie Sterrenkunde te maken hebben? Hoe het ook zij, Frederic Petrignani wordt rond 2003 gegrepen door de gedachte dat het technisch mogelijk zou moeten zijn om op (grote) afstand fysiek (huid)contact te maken. Enige jaren zijn voorbij gegaan met een haalbaarheidsstudie en het ontwikkelen van een protoype. We zijn nu een decennium verder. Een octrooiaanvrage is in behandeling en 130 vrienden, ex-collega’s en familieleden hebben startkapitaal geleverd, deels via crowdfunding. Op de foto is de bedenker te zien met een soort pannenkoek…. Dit zware en lijvige demomodel is opgebouwd uit actuatoren en sensoren. Natuurlijk is dit een tussenstap op weg naar een handzaam, licht en betaalbaar device.
Demo
allowfullscreen>
Doelgroepen
In tegenstelling tot wat je zou verwachten, is de vaderlandse datingindustrie niet zo happig. Dan toch maar naar de Verenigde Staten uitwijken? Er zijn echter zeker andere potentiele deelmarkten zoals de Gaming industrie, Gezondheidszorg (kinderziekenhuis) en ouderen met eenzaamheidsproblematiek. Zelf denk ik nog breder en zie mogelijkheden als ondersteuning bij eHealth. Uiteraard worden eisen gesteld aan techniek en gebruikersgemak, waaraan in Delft nu hard wordt gewerkt. Vooral vanwege de mogelijkheden voor de gezondheidszorg zou ik de burger willen oproepen om belangstelling te laten blijken via een bijdrage.
27 november 2012 om 7:59 uur door Jan Taco te Gussinklo
Friesland
Zorgconcentratie en -spreiding
Kansen en bedreigingen
De term ‘vaatlandschap’ wordt genoemd door een van de sprekers tijdens een workshop. Een workshop als onderdeel van het Derde Kwaliteitscongres op 9 november 2012 in de Domus Medicus in Utrecht. De Nederlandse Vereniging van Heelkunde (NVvH) is gekomen met volumenormen. ” Dat zet een ontwikkeling in gang die je niet helemaal in de hand hebt”, aldus NVvH voorzitter Michiel Wouters. Na januari 2011 zijn de richtlijnen verder aangescherpt. Michel Wouters kon vanuit zijn betrokkenheid bij deze thematiek een verzoek om mee te denken in Friesland niet weigeren. De vergrijzing slaat nu al toe in Friesland, maar ook de volumenormen worden veelal niet gehaald in sommige ziekenhuizen. Men heeft de handen ineengeslagen.
Zeven Expertgroepen van direct betrokken specialisten zijn met een aantal thema’s aan de gang gegaan. Over de vaatchirurgie en maag-darm (oncologische) chirurgie wordt tijdens de workshop gerapporteerd. je kunt hier gerust spreken over een majeure ‘operatie’ om de gestelde doelen te bereiken. Zie onderstaande slide. Innovaties krijgen echter nu ook een goede kans.
6 september 2012 om 8:19 uur door Jan Taco te Gussinklo
Icoon
SCP
Paul Schnabel
Paul Schnabel (Directeur Sociaal en Cultureel Planbureau) heeft de lachers op zijn hand. Patricia Paay (Wie zeg je?) geldt als lichtend voorbeeld van de nieuwe oudere. Paul Schnabel is een van de sprekers bij de opening van het Hogeschooljaar van Windesheim op 5 september 2012 in Zwolle. De Hogeschool legt de lat hoog (motto: ‘Reiken naar de Top’) en kiest voor een aantal speerpunten. Daarbij wordt structureel inbreng ‘van buiten’ verzorgd door het fenomeen ‘entrepreneurs in residence’ zoals dat wordt genoemd. Ambassadeurs uit Bedrijfsleven die zich verbinden aan de Hogeschool. Waarde(n)volle Professionaliteit wordt hogelijk gewaardeerd.
Auditorium Windesheim
Arbeidsparticipatie
Paul Schnabel moedigt de Kenniscentra van de Hogeschool om werk te maken van de vergrijzing. Dat laatste kan gerust letterlijk worden genomen, want de arbeidsparticipatie van 65+ kent nu al een flinke stijging. Ook de wetgeving moet aan de nieuwe werkelijkheid worden aangepast.De Kenniscentra betreffen Ondernemerschap (MKB),Innovatie, Technologie, Gezondheid en Welzijn aldus Prof.Dr.Albert Cornelissen, voorzitter van het CvB op deze druk bezochte bijeenkomst.
19 april 2012 om 8:39 uur door Jan Taco te Gussinklo
Casus NedTrain
Innoveren en Anticiperen
Identificeren experts
Nee, ik ben niet verdwaald. Een uitnodiging voor het bijwonen van een bijeenkomst onder de titel ‘Kennisdeling: vormen van sociale innovatie op de werkvloer” is de aanleiding om op 17 april 2012 aan te schuiven achter het station (Hanzelaan) in Zwolle. Een bijeenkomst georganiseerd door de regionale NVP ( Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement). Centraal een interactieve lezing/workshop door Jan Hoetmer van NedTrain, de landelijke organisatie die (als dochter van NS) verantwoordelijk is voor het onderhoud van de treinen. Jan draagt de titel “Manager Creatieve Bedrijfsvoering”. Een interessante lezing met tal van leuke voorbeelden. Bij specifiek een daarvan wil ik nader stil staan.
Leaving Experts
Een organisatie als NedTrain bereidt zich degelijk voor op het vertrek (pensionering) van ervaren werknemers. Over een jaar of 4 wordt een grote uitstroom voorzien. Door interviews worden nu al experts geidentificeerd (‘bij een probleem met de tractie kun je altijd bij Piet terecht’). Als die Piet door meerdere medewerkers als zodanig wordt ervaren en ook nog eens boven de 60 jaar is, wordt het spannend. Piet krijgt de kans de kennis te delen met 1 of 2 jonge medewerkers die -ook weer mede volgens Piet- als goede opvolgers worden beschouwd. Zeg maar een meester-gezel constructie. Is Piet nog lang geen 60 jaar, dan is het ook wenselijk dat kennis gedeeld wordt, maar de urgentie is minder groot. Er ontstaat een Kennisbank.
Leermoment
De signalen die mij bereiken suggereren dat de zorgsector ook toe is aan een dergelijke systematische benadering. Het gebruik van apparatuur in ziekenhuizen is een zorgenkind, waarbij de ervaring vaak met de medewerker verdwijnt van de werkvloer…. Kent u zelf voorbeelden? Of gebeurt de overdracht allang in uw Instelling?
5 april 2012 om 7:24 uur door Jan Taco te Gussinklo
Zorgkosten
=verdubbeling in decennium
NYFER neemt stelling
Niet vergrijzing, maar verkeerde prikkels zijn oorzaak van de kostenexplosie in de zorg. Dit is één van de conclusies van het vandaag verschenen rapport “Integrale zorg in de buurt”. In 2012 komen de zorguitgaven per gemiddelde Nederlander uit op ongeveer € 5600. In 2000 was dat de helft. Die explosieve stijging komt niet door de vergrijzing; die verklaart maar 15% van de kostentoename. Het komt ook niet omdat we ongezonder leven; de gezondheid neemt juist toe. De belangrijkste oorzaak ligt volgens NYFER in het ontbreken van prikkels om zorgeuro’s doelmatig te besteden.
Schema
Incentives
Aanbieders van zorg hebben weinig belang bij doelmatigheid. Hun inkomsten hangen af van de zorg die zij leveren (productie), niet van de bijdrage aan gezondheid of kwaliteit van leven. Hierdoor blijven investeringen in preventie, verbetering van de leefstijl en ondersteuning van mensen om zelf hun gezondheid te managen, achter; de focus ligt op omzet en verrichtingen. Doelmatigheid moet, naast kwaliteit en toegankelijkheid, een grotere rol gaan spelen in de organisatie van de zorg, aldus NYFER. En dat kan door financiële prikkels daar sterker op te richten.
8 februari 2012 om 14:15 uur door Jan Taco te Gussinklo
Internetconsultatie
Zorgkosten rijzen de pan uit
Meedenkers gevraagd
De SER (Sociaal Economische Raad) roept iedereen met een visie op deze problematiek op om mee te doen aan de internetconsultatie. Bekijk de video met de oproep van SERvoorzitter. Alexander Rinnooy Kan en geef uw visie via www.ser.nl. Dat kan tot en met 29 februari a.s. De SERcommissie die het advies voorbereidt, betrekt deze visies in haar eindrapportage, aldus meldt ZN Journaal van 8 februari 2012 in de persoon van ZN-Directeur Pieter Hasekamp.
—————————————————————————————————————-
Minister VWS vraagt SER advies over betaalbaarheid zorg
Minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vraagt de SER om advies over het betaalbaar houden van de gezondheidszorg voor toekomstige generaties. Hieraan koppelt zij de vraag hoe voorkomen kan worden dat op langere termijn onoplosbare knelpunten op de arbeidsmarkt ontstaan. Ook legt de minister de SER de vraag voor hoe er effectieve verbindingen te maken zijn tussen drie grote uitgavencategorieën van burgers: kosten voor zijn woning, zorguitgaven en opbouw van het pensioen.
De collectieve zorguitgaven vormen een steeds groter deel van het bruto binnenlands product: van 7,4% in 1998 naar 9,8 % in 2010. Wanneer de stijging zich in dit tempo voortzet, dreigt een onhoudbare situatie; niet alleen voor de schatkist. Zo stijgen de zorguitgaven sneller dan de groei van de economie en drukken ze de koopkracht van burgers. Ook kan het mechanisme van solidariteitsoverdrachten van gezonden naar zieken, van jongeren naar ouderen, van hoge naar lage inkomens en van werkenden naar niet-werkenden onder druk komen te staan. Drie grote uitgavencategorieën domineren de levensloop van de gemiddelde burger: de kosten voor zijn woning, de uitgaven voor zijn zorg en de opbouw van zijn pensioen.
Groeitempo
Minister Schippers vraagt de SER advies uit te brengen over hoe het groeitempo van de collectieve uitgaven in (curatieve en langdurige) zorg verlaagd kan worden en structureel te beheersen is. Welke rol kunnen sociale partners daarbij vervullen? Eveneens wil de bewindsvrouw aandacht voor de inrichting, (markt)ordening en financiering van zorg, daarbij rekening houdend met de betaalbaarheid, toegankelijkheid, beschikbaarheid en kwaliteit van de zorg. Ook wil de minister inzicht in de mogelijkheden van burgers om pensioeninkomen en vermogen in te zetten voor zorgarrangementen. Ten slotte vraagt de minister advies over hoe geanticipeerd kan worden op lange termijn-personeelstekorten in de zorgsector en de mogelijke gevolgen daarvan voor andere sectoren.
De minister verzoekt de SER het advies begin 2013 uit te brengen. Bron SER (16 juni 2011)
10 november 2011 om 16:07 uur door Jan Taco te Gussinklo
Wachtlijst
De voorzitter van de NVD Professor dr.I.Hutter toont zich tevreden
Er moet zelfs een wachtlijst worden aangelegd voor deelname aan de (4e) Nederlandse demografie Dag 2011 op 9 november in Utrecht. Een stroom jonge onderzoekers wordt lid van de NVD ((Nederlandse Vereniging voor Demografie). Het valt niet te loochenen dat onderwerpen als migratie en vergrijzing dagelijks de media halen.
Actualiteit
De plenaire openingssessie, verzorgd door door Professor Dorly Deeg, hoogleraar epidemiologie van de veroudering, VUmedisch centrum en Hans van Noorden, directeur Zorgkantoren VGZIZA (volgend jaar: coöperatie VGZ) behandelt een thematiek die zeer actueel is. Het inherente conflict tussen de stijgende levensverwachting en afnemende gezondheid. Over de maatschappelijke consequenties van een langer leven.
Thema plenaire sessie
Muisstil
De beide sprekers zorgden voor een muisstille zaal (de fraaie aula van het Universiteitsgebouw aan het Domplein in Utrecht) en na afloop een daverend applaus.
Professor Dorly Deeg, hoogleraar epidemiologie van de veroudering
Mythes
Professor Dorly Deeg prikt door een aantal mythes heen die opgeld doen als het gaat om ‘langer leven in gezondheid’. We moeten de samenleving zo inrichten dat maatschappelijke participatie wordt gestimuleerd, dit ondanks een hogere prevalentie van chronische ziekten en beperkingen.
Hans van Noorden, directeur zorg kantoren VGZIZA
Zorgsystemen
Hans van Noorden beschouwt niet de vergrijzing, maar zorgsystemen als ons grootste probleem. We zullen moeten inzetten op informele zorg en op behoud van functionele sociale zelfstandigheid van burgers. Hij eindigt zijn betoog met de opmerking dat we allemaal met een andere bril naar deze ontwikkeling moeten gaan kijken.
8 april 2011 om 10:48 uur door Jan Taco te Gussinklo
Ouderen die ziek zijn, hoeven niet per se beperkt te zijn in hun functioneren
De helft van de zelfstandig wonende Nederlandse ouderen leeft met één of meer chronische ziekten. Ondanks dat gegeven ervaart twee derde van de zelfstandig wonende ouderen geen lichamelijke beperkingen, en voelt meer dan de helft zich gezond. Dit blijkt uit ‘Gezond ouder worden in Nederland’, een overzicht van het RIVM van de gezondheid en preventie bij zelfstandig wonende ouderen.
Vanaf 75 jaar neemt de kans op ziekten en beperkingen duidelijk toe en neemt de ervaren gezondheid en de lichamelijke kwaliteit van leven af. De ziekten die op oudere leeftijd het meest voorkomen en het grootste verlies aan gezonde levensjaren met zich meebrengen zijn coronaire hartziekten, beroerte, artrose en diabetes.
Rapport
Het rapport ‘Gezond ouder worden in Nederland’is geschreven in opdracht van het ministerie van VWS. De landelijke gegevens kunnen gemeenten ondersteunen bij de uitvoering van de preventieve gezondheidszorg voor ouderen. In 2010 heeft het ministerie van VWS deze taak van gemeenten nader uitgewerkt. Tussen 2010 en 2050 zal het aantal 65-plussers in Nederland oplopen van 2,6 miljoen naar 4,5 miljoen. Een kwart van de Nederlandse bevolking is dan 65 jaar of ouder; van de ouderen is 40 procent dan 80 jaar of ouder. De vergrijzing brengt zowel kansen als problemen met zich mee. De nadruk ligt vaak op de problemen, bijvoorbeeld door de hoge kosten voor de gezondheidszorg. Daartegenover staat ‘verzilvering’: ouderen brengen vaak waardevolle kennis en ervaring in en zetten zich vrijwillig in voor maatschappelijke doelen. Zo verleent bijvoorbeeld ruim een kwart van de ouderen informele hulp aan bekenden en een derde is actief in georganiseerd vrijwilligerswerk.
Daan Dohmen (FocusCura) bepleit inzet Domotica in de thuissituatie bij ZIP
Een andere bevinding uit het rapport is dat het aandeel ouderen dat zich matig tot sterk eenzaam voelt (bijna een derde) nauwelijks verschilt van dat van jongere mensen. Dat komt waarschijnlijk doordat wensen en verwachtingen over sociale contacten met de leeftijd veranderen. Binnen de groep ouderen neemt eenzaamheid wel toe met de leeftijd: ongeveer de helft van de 85-plussers, vooral de vrouwen, voelt zich eenzaam.In het rapport wordt benadrukt dat de preventieve maatregelen voor ouderen meerdere doelen hebben. Enerzijds is de insteek ziekten en aandoeningen te voorkomen en sterfte uit te stellen. Daarnaast is het bij het ouder worden steeds meer van belang het functioneren te optimaliseren, bijvoorbeeld door ouderen daarin te begeleiden of door aanpassingen van de leefomgeving. Belangrijke doelgroepen voor preventieve interventies zijn ouderen vanaf 75 jaar, (alleenstaande) oudere vrouwen, ouderen met een laag opleidingsniveau, allochtone ouderen en oudere mantelzorgers.