Jan Taco: katalysator voor innovatie bloedplasma en covid-19 antistoffen, van Zwolle naar Suriname en de VS

Als ik aan Jan Taco denk, dan komt direct het volgende verzoek in gedachte, dat ik een paar jaar geleden aan Jan Taco stuurde:

“Hoi Jan Taco, alweer een aantal jaartjes bezig met de kwaliteit hartchirurgie ophoog te krijgen. Nu kleine blijk van waardering. Ben met mijn eerste uitvinding A-View van Stroke2prevent nu de nr1 genomineerde van Overijssel voor de zorginnovatie prijs van Nederland 2017. Van de 200 landelijke inzendingen zijn er nog 10 over. Zou je via deze link je stem willen geven voor deze nominatie en dit ook doorzetten in je netwerk om te stemmen op A-View? Komende donderdag is de deadline en finale.” 

Jan Taco reageerde direct, vulde de nominatie in en gaf er ook verdere aandacht aan. Uiteindelijk niet gewonnen. Hersenschade na hartchirurgie raakt natuurlijk ook maar een kleine groep en is onbekend bij het grote publiek uiteindelijk. En zorg-apps waren de hype op dat moment.

Als collega medisch-specialist binnen Isala Zwolle hadden Jan Taco en ik, Arno Nierich, al jaren een goede band. Vanuit mijn periode als hoofd Innovatie Isala voor 2016 hadden we geregeld koffie momenten. om meestal heel veel onderwerpen te bespreken die zeker niet beperkt bleven tot onze eigen specialiteiten, namelijk Interne Geneeskunde (Jan Taco) en anesthesiologie & Intensive Care (ondergetekende). Zorg verbeteren vanuit de praktijk was de bindende factor en open staan voor andere richtingen, die gewoon verder onderzoek nodig hadden om tot een oordeel te komen. Ook was hij vaste bezoeker van de diverse congressen die we organiseerden op het gebied van zorginnovatie vanuit Isala.

Op een gegeven moment aan begin van de Covid-19 pandemie hadden we weer opnieuw veel contact. Ook hij was actief aan het nadenken hoe we oplossingen konden aandragen in die onzekere tijd zonder een duidelijke behandeling. Gezien patiënten van eender welke virale aandoening antistoffen aanmaken, was de gedachte in vele plaatsen in de wereld om dit van genezen Covid-19 patiënten, af te nemen en te gebruiken voor de nieuwe patiënten. Vele vragen bleven open: hoe toe te dienen, hoeveel, via welke weg, etc. Mijn innovatie voor bloedseparatie Hemoclear was net gevalideerd, na jaren van ontwikkeling, onderzoek en testen. Ook was dit al in gebruik in Suriname als ‘Cell Saver easy’. Omdat met deze methode ook plasma kan worden gemaakt uit vol bloed en eenvoudig in gebruik is, was de gedachte simpel: kunnen we dit niet overal toepassen, zelfs voor het moment van ziekenhuisopname, om zo de kans op een Intensive Care opname te kunnen verkleinen?

Ook zouden deze antistoffen kunnen dienen als soort vaccinatievloeistof door bijvoorbeeld intra-nasale verneveling. Deze methode wordt ‘convalescent’ plasmatherapie genoemd. In Nederland kreeg dit veel aandacht en ook subsidiegeld om uit te zoeken. Helaas kreeg deze innovatieve oplossing uiteindelijk te weinig ruimte, ook al zorgde Jan Taco voor aandacht eb bekendheid in de krant, met het artikel NRC goedkoop plasma winnen. Mijn Surinaamse collegae stonden wel open voor deze oplossing. die ook wel in de USA werd toegepast middels de The Fight Is In Us campagne. Jan Taco ging op onderzoek op journalistieke wijze: hoor-wederhoor, onafhankelijk, open-minded en uiteraard verbindend met andere connecties uit zijn grote netwerk. Maar Suriname pakte hem: op het Reporters online platform publiceerde hij in 2019 In Paramaribo zijn ze inmiddels wel overtuigd en in 2020 Suriname staat op de agenda. Zeker vandaag!. Ook plaatste hij het artikel ‘Oude wijn in nieuwe zakken’ op het uitvindersplatform Novu.

Het onderwerp nasale vaccinatie gaf ons een belangrijke connectie te weg, namelijk die met medisch immunoloog dr.ir. Dimitri Diavatopoulos uit het Radboud UMC. Vele Teams meetings verder besloten we dit niet verder te ontwikkelen, maar Dimitri stond open om te helpen in de klinische vraagstukken die we hadden ten aanzien van deze behandeling. De samenwerking bracht het geheel op een goed wetenschappelijk niveau en is uiteindelijk zonder enige funding  zeer van belang gebleken. Dit doordat bleek dat het mogelijk is om de kans op overlijden op de intensive care met 60% te verlagen, door de genoemde plasmatherapie, zoals ook recent gepubliceerd in het American Journal of Microbiology .

Helaas heeft Jan Taco dit succes niet meer mogen meemaken, maar door zijn vermogen om mensen te verbinden en te activeren heeft hij al vele innovatieprojecten verder gebracht. Met weemoed denk ik nog vaak terug aan onze vele inspirerende ontmoetingen.

PS: de uitgelichte foto geeft een weergave van een van de vele on-line meetings met Jan Taco en ondergetekende, samen met de betrokkenen uit Suriname. Jan Taco maakte ook hier vaak weer foto’s van, onder het mom ‘je weet maar nooit of je hier iets leuks mee kan doen’. Bij deze dus!

 

Naschrift redactie

Bijdrage van Arno Nierich.  Dr. Arno Nierich is anesthesiologist-intensivist, wetenschapper en ondernemer.

De foto is gemaakt tijdens een Zoom-gesprek, met Arno linksboven, Jan Taco rechtsboven en het team van IC Academisch Ziekenhuis Paramaribo onder, met cardio-anesthesioloog Rosita Bihariesing in het midden, cardio-thoracaal chirurg Pieter Voigt links en internist-immuloog Rakesh Bansie rechts. Rakesh en Rosita houden zich bezig met plasmaferese, het schrijven protocollen, onderzoek en uiteraard de covid-19 patienten .