Innoveren in de ouderenzorg

Begeleiding van patiënten met een chronisch gezondheidsprobleem

Eén van de twee projecten waarmee Birgit van Ee (1975) van het lectoraat  Innoveren in de ouderenzorg  zich op de Hogeschool Windesheim te Zwolle bezighoudt, betreft de Patient  Navigator. Liever nog  Patient Navigator-Activator. Waar gaat het om? Het gaat er om de meerwaarde aan te tonen van begeleiding van patiënten met een chronisch gezondheidsprobleem, in dit geval van oudere kankerpatiënten. Irèn Alders heeft daarover uitgesproken ideeën (lees hier) waarvoor zij een willig oor heeft gevonden bij het Lectoraat. Birgit van Ee pakt dit op als wetenschappelijk onderzoeker onder leiding van Lector Carolien Smits. Birgit heeft  een studie psychologie en sociale geografie afgerond, waarna zij enige jaren als sociotherapeut werkzaam is geweest en zich tevens als onderzoeker/beleidsmedewerker heeft bezig gehouden met chronische traumatisering in de kindertijd.

Birgit van Ee

Birgit is momenteel bezig met een uitgebreid literatuuronderzoek over Patient Navigation en Activation. Hierbij worden patiënten begeleid om hun gang naar en door het zorgtraject soepeler te laten verlopen en hen te stimuleren meer zelf het heft in handen te nemen. Dit kan bijvoorbeeld door een goede voorbereiding op gesprekken met de arts, onderzoeken hoe therapietrouw kan worden bevorderd, het bieden van praktische en emotionele steun. De begeleiding kan worden uitgevoerd door een gespecialiseerde verpleegkundige, Social Worker, ervaringsdeskundige of vrijwilliger. Over deze vorm van coaching zijn ongeveer 1000 publicaties verschenen. Na een eerste selectie bleven er 75 over, waarvan een groot deel zal worden gebruikt voor het review (voor een toonaangevend tijdschrift). Er ontstaat dan een beter inzicht in de factoren waar oudere patiënten met kanker tegenaan lopen en wat een Patient Navigator-Activator precies voor hen kan betekenen. Het blijkt bij dit vooronderzoek al meteen dat over begeleiding bij specifiek de groep ouderen heel weinig bekend is. Vaak wordt in publicaties zelfs verzuimd leeftijd als factor mee te nemen.

Hoe zou een aantal keer begeleiding uitpakken? Zijn de patiënten tevreden, zijn er minder bezoeken aan de arts nodig, kan de zorg doelmatiger plaatsvinden en zijn de uiteindelijke zorgkosten gedaald zonder dat de kwaliteit ervan achteruit is gegaan? Actuele vragen die beantwoord zouden moeten worden.

Het voornemen is om bij voldoende belangstelling, een groep oudere patiënten (50+) te begeleiden en te volgen, waarbij net de diagnose borstkanker is gesteld. Deze patiënten zullen worden vergeleken met een controlegroep die niet door middel van Patient Navigation-Activation wordt begeleid. Een eerste pilot heeft hoopvolle resultaten opgeleverd.

Meerwaarde

De veronderstelling is dat de coaching patiënten weerbaarder maakt en de ziektelast doet afnemen. Een dergelijk onderzoek dient om dit na te gaan. Heeft  deze professionele begeleiding duidelijk meerwaarde en zou deze onderdeel van de verzekerde zorg  moeten worden?  Er wordt actief gezocht naar partners/financiers. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Birgit van Ee, docent/onderzoeker Lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg, Hogeschool Windesheim. IB.van.Ee@windesheim.nl