Contact?
Niet alleen een ‘poor show’, maar dat is ‘onmenselijk’
Overbrug de afstand
Als praktiserend internist heb ik mij destijds altijd gerealiseerd dat alleen een toespraak tot een patient van achter een bureau niet werkt.
Vandaag lees ik in de regionale krant dat huisarts Piet Spoelstra , die dezer dagen na 31 jaar afscheid neemt van zijn praktijk in Zwolle , door zijn doktersassistentes liefkozend de “schouderklopjesdokter” wordt genoemd. Veelzeggend !Naast een handdruk heb ik consequent fysiek onderzoek gedaan of tenminste de bloeddruk gemeten of de pols gevoeld.
Compliance
Ik ben er van overtuigd dat de therapietrouw (compliance/adherence) hiermee bevorderd wordt. Wie gaat dit onderzoeken? Trouwens….dit is een indicator voor goede zorg, maar wordt voor zover ik weet beslist niet gebruikt bij de zorginkoop. Terwijl deze interactie cruciaal is. Misschien analyse van bestaand onderzoeksmateriaal (enquete?Video?).
Stethoscoop van de auteur
 |
Een uitdaging bij eHealth
Dat “onmenselijk” mag je kennelijk bijna letterlijk nemen:
Hartslag meten versterkt vertrouwen in medemens
Sinds het prille begin van de wetenschap gebruiken wetenschappers bij hun onderzoek apparatuur waarbij er contact is tussen de proefleider en proefpersoon. Uit eerder onderzoek blijkt al dat dit soort metingen ook een onbedoeld effect hebben. Zo laten bloeddruk-metingen andere resultaten zien bij een dokter dan wanneer men dit zelf thuis meet (het zogenaamde ‘white coat effect’). Hoogleraar sociale psychologie Paul van Lange en zijn collega’s van de Vrije Universiteit Amsterdam hebben nu ontdekt dat de meting van hartslag (waarbij elektrodes worden geplakt op een ontbloot lichaam) een sterk effect te teweeg kan brengen op het vertrouwen in de medemens.
Vrouwelijke studenten
De onderzoekers vergeleken een groep vrouwelijke studenten die hartslagmetingen ondergingen met een groep vrouwelijke studenten die dit niet ondergingen. Vervolgens werd hun vertrouwen gemeten. Dit meten van vertrouwen gebeurt met de zogenaamde ‘trust-game’. Dit spel, waarbij proefpersonen kiezen hoeveel geld zij aan een vreemde willen geven, is een in de wetenschap veelgebruikt meetinstrument voor het concept vertrouwen.
Spanning en ongemak stimulans voor vertrouwen
Uit het onderzoek bleek dat vrouwen wiens hartslag werd gemeten 88% van hun geld gaven aan de ander, terwijl dit percentage beduidend lager was voor vrouwen wiens hartslag niet werd gemeten (58%). Ook bleek uit een vragenlijst dat mensen meer vertrouwen hebben in een ander (een vreemde) als hun hartslag is gemeten. De verklaring van de onderzoekers is dat de zorgzaamheid die mensen in een situatie met enige spanning en ongemak (zoals een hartslagmeting) ervaren, een stimulans is voor vertrouwen – niet alleen naar de proefleider maar ook naar derden.
Aanraken draagt bij aan verklaring
Onderzoeker Paul van Lange: “Hier zijn diverse specifieke verklaringen voor, die ook bijdragen aan het effect. Zo blijkt uit ander onderzoek dat aanraking op zich mensen kan aanzetten tot vrijgevigheid: serveersters in de VS krijgen meer fooi als ze de klant op de schouder of arm licht aanraken.”
Het laatste woord is niet gezegd over deze opmerkelijke bevindingen, want mensen worden vaak onderworpen aan dergelijke procedures – in onderzoek als proefpersoon, maar ook als patiënt in een ziekenhuis. Eén ding lijkt zeker: het meten van hartslag laat mensen niet koud.