28 oktober 2013 om 7:33 uur door Jan Taco te Gussinklo
Morfine
Dosering
De macht van het getal in de media
De discussie over de casus Tuitjenhorn is dit weekend gewoon doorgegaan. Ondanks bezwerende woorden vanuit de KNMG over nascholing (maatregelen in de sfeer van nog meer ‘control’). Ik kan mij volledig vinden in de reactie van René Diekstra (TrosNieuwsshow zaterdag), die met zoveel woorden zegt “dat het boek zo niet gesloten mag worden”. Een enkele observatie. Tijdens de televisie uitzending van Buitenhof meende ik iets van een generatieconflict te bespeuren. Jeugdige artsen klampen zich logischerwijs vast aan richtlijnen?
Dosis-Effect relatie
Liefde
Wat nu als er in de discussie sprake zou zijn geweest van niet 1000 maar 100 mg morfine? Een vraag die ik stel aan mevrouw Hansen (woordvoerder IGZ) die een farmaceutische achtergrond heeft. Natuurlijk: de slogan “in liefde en in oorlog is alles toegestaan”, geldt zeker niet voor de Geneeskunde anno 2013. Maar ik ben er haast van overtuigd dat de bewuste huisarts uit liefde (en vermoedelijk iets van paniek?) heeft gehandeld. Misschien met overdekking door bravoure…
Tags: AMC, Buitenhof, IGZ, KNMG, Morfine, OM, Openbaar Ministerie, richtlijnen, Tros, Tuitjenhorn
Geplaatst in Geneeskunde, News | 11 reacties »
19 juli 2013 om 9:35 uur door Jan Taco te Gussinklo
Melaena
Waar is “ervaring” in avonddienst
Wat kunnen we er aan doen?
Zo af en toe springt een publicatie eruit en blijft je achtervolgen. Dat is deze keer het geval bij een column in Medisch Contact (week 29/30). Bert Keizer (ouderengeneeskunde) hanteert een aansprekende subtitel in zijn column (pagina 1570,18 juli 2013): “Wat er ‘s avonds ontbreekt in het ziekenhuis zijn grijze haren”. Verderop in zijn verhaal vertelt hij dat hij die slogan ooit hoorde van een collega- huisarts. Het komt erop neer dat zijn observatie is dat ‘s avonds “ervaring” wordt gemist. Hij onderbouwt dat o.a. met een voorbeeld van een bijna fataal verlopen maag- darm bloeding. Een patiënt, herstellende van een heupfractuur, vertoont op een avond shockverschijnselen en wordt door een ervaren arts onderzocht in het verpleeghuis waar hij verblijft. Bij rectaal toucher wordt melaena (teerzwarte ontlasting) vastgesteld en de patiënt wordt ingestuurd naar het ziekenhuis. De jonge assistent die de behandeling overneemt meent dat er geen melaena is en laat de patiënt rustig observeren op de ziekenzaal. In shocktoestand moet patiënt diezelfde nacht geopereerd worden aan een bloedende darmtumor… De les? In de zorgketen wordt een misser gemaakt. Heeft de bewuste assistent (nog maar enkele maanden in het vak) ooit wel eens melaena gezien, zo vraagt Bert Keizer zich af.
Avond- en nachtdiensten
Overweging
Bert Keizer stipt hier een belangrijk thema aan. We kunnen nog zoveel richtlijnen en protocollen maken, maar steeds gaan die uit van bepaalde elementaire observaties. Indien je observaties (‘timmermansoog’) niet deugen, heb je ook weinig aan expertsystemen. Ik vraag mij af of beleidsmakers zich dat wel voldoende realiseren. Deze overwegingen spelen een ondergeschikte rol bij allerlei plannenmakerij is mijn indruk. Een eenvoudige oplossing is er niet. De opleiding van artsen en specialisten vormt het begin. Misschien toch sneller achterwacht laten komen? Meer grijzende dokters en minder reizende dokters (pensionado’s)? Voldoende coaching in de kliniek! Maar toch ook ondersteuning via hulpmiddelen. Melaena aan de handschoen? Maak een foto en deel die met je supervisor. Dan heb je overigens nog niet de typische geur en de bijzondere consistentie van melaena te pakken… Doe een test. Maar daar komen ongetwijfeld ook innovatieve hulpmiddelen (analyse) voor beschikbaar. Maar je moet wel weer weten wanneer je al dan niet gebruik moet maken van deze hulpmiddelen…. En soms kost het teveel tijd ten nadele van de conditie van de patient. Misschien kunnen we zo een heel lijstje met risico’s benoemen?
Impressie cartoonist Ruben Gringhuis
Tags: avonddienst, Bloeding, Expertsysteem, expertsystemen, MDL, mealena, Medisch Contact, melena, nachtdienst, protocol, Richtlijn, richtlijnen, SEH, shift, shock, Wikipedia
Geplaatst in eHealth en Domotica, Geneeskunde, marktwerking | plaats reactie »
21 juni 2013 om 10:15 uur door Jan Taco te Gussinklo
Heldere richtlijnen
Aanschaf & gebruik
Thema Domotica en eHealth
De Inspectie voor de Gezondheidszorg roept zorgaanbieders op om bij het gebruik van domotica en eHealth de ontwikkelde handreikingen te benutten. Daarnaast vraagt de inspectie de veldpartijen om de richtlijnen voor het toepassen van deze technologie verder te ontwikkelen.
IGZ (Zwolle) ingeklemd tussen ‘de grote jongens’
Veelvormigheid
Persoonsalarmering, camerabewaking, bewegingssensoren of ‘slimme’ sensoren die informatie verzamelen over het leefpatroon van de cliënt, zoals het omdraaien van het dag- en nachtritme bij ouderen met dementie. Maar ook online therapie of wondcontrole en medicatiebegeleiding via beeldcommunicatie. Allemaal voorbeelden van eHealth en domotica. Ze worden steeds vaker ingezet om ‘zorg op afstand’ te leveren aan mensen die zorg, ondersteuning of een vorm van toezicht nodig hebben. De technologie wordt toegepast in zorginstellingen, maar ook bij mensen thuis.
CLB Audio Analytics (Smart Homes Evoluon 2012)
Risico
Het gebruik van eHealth en domotica in de zorg biedt kansen, maar brengt ook risico’s met zich mee als deze niet op de juiste manier worden ingezet. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) deed hier op verzoek van de inspectie onderzoek naar. In april is een verkennend onderzoek naar de risico’s van eHealth gepubliceerd. Het rapport dat vandaag naar buiten komt, biedt een handreiking die het zorgveld kan ondersteunen bij het maken van een risicoanalyse en het implementeren van beheersmaatregelen wanneer domotica in het zorgproces wordt ingezet.
Smart Homes Evoluon 2012
Doorgaan
De afgelopen jaren heeft het veld stappen in de goede richting gezet door het formuleren van een aantal handreikingen en instrumenten die de zorgaanbieder ondersteunen in het veilig en verantwoord inzetten van technologie in de zorg. Voorbeelden zijn de handreiking over toezichthoudende domotica voor zorginstellingen, de NEN 8028 norm voor telemedicine en de Toolkit Zorg met ICT. De inspectie roept veldpartijen op om door te gaan met het ontwikkelen van heldere richtlijnen. Het is van belang dat een zorgaanbieder visie en beleid ontwikkelt over de toepassing van domotica en eHealth in het zorgproces. Daarnaast moet een gedegen risicoanalyse worden uitgevoerd, een pakket van eisen worden opgesteld en moeten werkprocessen worden aangepast op het gebruik van deze technologie. Uiteraard is een cliëntgerichte benadering en scholing van personeel essentieel. Meer informatie website.
Tags: Domotica, EHealth, IGZ, NEN, richtlijnen, RIVM, Toolkit, veiligheid, zorg
Geplaatst in eHealth en Domotica, Geneeskunde, News | plaats reactie »
14 augustus 2012 om 8:56 uur door Jan Taco te Gussinklo
Richtlijn
NJM
Marcel Levi
Richtlijnen: de nieuwe catechismus? Met een dergelijke titel weet Marcel Levi in het Augustusnummer van het toonaangevende (Engelstalige) The Netherlands Journal of Medicine (NJM) de aandacht te trekken. Hij schrijft dat in zijn hoedanigheid als Hoofdredacteur, maar zoals bekend is hij eveneens Directeur van het AMC en Internist. De auteur wijst erop dat Tekstboeken heel lang de toon hebben gezet binnen de Geneeskunde. Deze ‘gestolde kennis’ wordt steeds meer ingehaald door nieuwe feiten. Daarnaast zijn er ook andere bezwaren, die bevorderen dat Richtlijnen het pleit winnen. Dat mag ook blijken dat de in het NJM gepubliceerde richtlijnen vaker worden gedownload dan andere publicaties (factor 3,2 in de afgelopen twee jaar) en ook vaker worden geciteerd.
Kookboekgeneeskunde?
Acute Boekje
Een goed en doorontwikkeld voorbeeld is het handzame “Acute Boekje” vanuit de Interne Geneeskunde (NIV). Maar inmiddels zijn er ook de PDA’s. Maar er zijn kanttekeningen te maken. Een ernstig ziektebeeld (als ketoacidosis) als verwikkeling , dien je bij een dialyse patiënt heel anders te behandelen dan bij iemand met diabetes. Werk je volgens een standaardprotocol, dan kan de afloop fataal zijn. Richtlijnen gelden voor groepen en zijn geen maatwerk. Ze worden gebaseerd op een bepaald type klinisch onderzoek (vaak ziekenhuispatiënten met exclusie van 75+ en allerlei andere randvoorwaarden). Als voorbeeld wordt genoemd een groot onderzoek waarbij maar 12,6% van de patiënten werd toegelaten (geincludeerd) in de studie. Richtlijnen vormen een advies en geen dictaat, laat staan de catechismus aldus Marcel Levi.
Tags: Acute Boekje, Guidelines, Medicine, NIV, NJM, protocol, richtlijnen
Geplaatst in Geneeskunde, marktwerking, Social media | plaats reactie »
29 mei 2012 om 16:11 uur door Jan Taco te Gussinklo
Volume Discussie
Verbreden?
Oproep Hoogleraar Marcel Levi
Twee alinea’s van meer dan 40 woorden. Zo complex is de hedendaagse gezondheidszorg om te beschrijven. Met een indrukwekkende aftrap opent hoogleraar Marcel Levi een editorial van het gezaghebbende Netherlands Journal of Medicine (May, 2012, Vol.70.No.4).
Steeds meer wordt een (lineaire) relatie onderkend tussen zorguitkomst (outcome) en zorgvolume. Voor snijdende vakken heeft dat inmiddels geleid tot richtlijnen waarin volumes (getallen) worden benoemd. Toch is echter ook duidelijk dat het niet alleen de operateur, maar ook de hele voor-en nazorg is die de uiteindelijke kwaliteit bepaalt.
Ik heb altijd gekscherend gesteld dat je kansen als patiënt toch aanzienlijk minder zijn als je na een geslaagde ingreep alsnog in de bezemkast wordt gestationeerd en niet op een goed uitgeruste Verkoeverkamer (Redactie).
Setting
Aldus doorredenerend stelt de hoogleraar Marcel Levi, dat als het nu veel andere factoren zijn die mede de zorguitkomst bepalen, hetzelfde ook wel eens kan gelden voor de behandeling van hartinfarct, beroerte en longembolie. Gaat dat volume principe inderdaad ook op voor niet chirurgische hoog-complexe zorg? Is de klinische setting dermate belangrijk? De auteur noemt in zijn Editorial uit de vlotte pols zo een paar voorbeelden van ziektebeelden die in aanmerking komen voor nader onderzoek. De oproep om hier werk van te maken vanuit de beroepsgroep verdient alle steun!
Tags: Editorial, Hoog-complex, internisten, Levi, NIV, NJM, richtlijnen
Geplaatst in Geneeskunde, News | plaats reactie »
19 mei 2012 om 7:34 uur door Jan Taco te Gussinklo
Reumatoïde artritis
Diagnostiek
De bedoeling van dit bericht is om de lezer nieuwsgierig te maken. En die lezer mag ook een redactielid zijn van een tijdschrift. Graag! Want het verhaal dat Martin Salden (Directeur Wieslab) mij vertelt op 9 mei 2012 tijdens de anderhalf uur in de shuttlebus van Malaga naar Granada (congres) verdient beslist een groter en breder publiek. Hoe een aantal bevlogen Nederlandse onderzoekers een ontdekking deden die wereldwijd gevolgen heeft voor de diagnostiek en behandeling van reumatoïde artritis.
Martin Salden
Reumafactor
“je kunt beter een munt opgooien” stelt Martin Salden. Hij doelt daarbij op de klassieke reumatesten. Uw auteur kan dat beamen. Akkoord, het is even geleden, maar tijdens de stage reumatologie viel het mij op dat maar een van de vier verwezen patiënten daadwerkelijk reumatoïde artritis had. Een vals positieve reuma test gaf nogal eens de doorslag tot verwijzing. Het lijkt niet moeilijk om een succesvolle businesscase te maken, waarin een zeer betrouwbare test aan de basis staat van een expertsysteem (algoritme). Als POCT (Point Of Care Testing)? Zover is het nog niet, aldus Martin Salden. Misschien kan publiciteit een aanzet hiertoe zijn?
Tags: CCP, Innovatie, POCT, RA, Reumafactor, Reumatoide Artritis, richtlijnen, Wieslab
Geplaatst in Congres, Geneeskunde, marktwerking | plaats reactie »
8 juni 2011 om 16:14 uur door Jan Taco te Gussinklo
Met de lancering van de website van de Kwaliteitskoepel krijgt de medisch-specialistische zorg in Nederland een krachtige kwaliteitsimpuls
Alle richtlijnen voor medisch specialistische zorg zijn vanaf heden te vinden op een speciale website: www.kwaliteitskoepel.nl. De Kwaliteitskoepel is een samenwerkingsverband van de 29 wetenschappelijke verenigingen en de Orde van Medisch Specialisten (OMS). Met dit initiatief willen medisch specialisten de toetsbaarheid en transparantie van zorg versterken. Voor de patiënt betekent dit dat de dokter altijd de professionele richtlijnen van zijn specialisme en andere specialismen tot zijn beschikking heeft. Dit draagt bij aan de verbetering van de kwaliteit van de patiëntenzorg.
Cardioloog dr. Marcel Daniëls, voorzitter van de Raad Kwaliteit, is opgetogen over de website: “Op deze manier laten medisch specialisten gezamenlijk zien wat er allemaal gebeurt op het gebied van kwaliteit. Daarnaast is het een prachtig voorbeeld van de samenwerking tussen de verschillende specialisten en de OMS. Samen sterk voor kwaliteit is hierbij het motto. De website betekent een forse kwaliteitsimpuls voor de medisch-specialistische zorg in Nederland.”
 |
| Samen sterk voor kwaliteit |
De website is vandaag door de gezamenlijke medisch specialisten in Den Haag aangeboden aan Vaste Kamercommissie voor Volksgezondheid en in het Havenziekenhuis in Rotterdam aan de medische staf en vertegenwoordigers van de zorgverzekeraars.
Tags: Kwaliteitskoepel, medisch-specialistische zorg, Orde, richtlijnen
Geplaatst in Geneeskunde, News | plaats reactie »
26 april 2011 om 17:56 uur door Jan Taco te Gussinklo
Alvast voor de agenda.
Het 2e Big5 Congres staat gepland op 6 oktober 2011
…wederom in Utrecht (Beatrix Theater).
Deze studiedag (waarvoor wederom accreditatie is aangevraagd) is gericht op alle zorgverleners in de eerste lijn. Een sterke en succesvolle formule is gebleken. Bindend element is de groep belangrijke chronische aandoeningen. Plenair wordt besproken welke de overeenkomsten zijn, waarna in workshops op bepaalde aandoeningen of deelaspecten wordt ingegaan. Wat te denken van de omslag van richtlijn naar maatwerk?
 |
| Deelnemers op weg naar een workshop (BIG5 2010) |
Er is in de pauzes gelegenheid om de stands te bezoeken op de Infomarkt.
 |
| Veel belangstelling voor documentatie en iinformatie (BIG5 2010) |
Nu al meer weten? Inschrijven?
Het voorlopige programma kunt u hier bestuderen.
Tags: 1e Lijn, Big5, richtlijnen
Geplaatst in Congres | 1 reactie »
24 januari 2011 om 15:36 uur door Jan Taco te Gussinklo
Deze keer maak ik graag reclame voor uitdagende vacature(s)
die voor een aantal volgers in mijn netwerk beslist interessant zouden moeten zijn.
Het belang van richtlijnen en standaarden is alleen maar toegenomen, al was maar naar aanleiding van de mediaberichten over borstkanker of diabetes. Er zijn echte heel veel (zeldzamer) aandoeningen die niet zo in de schijnwerpers staan. Of het moet zijn naar aanleiding van een incident dat in de pers komt. Maar die aandacht is vaak van korte duur. Er daagt aan de horizon nu een nationale aanpak (nationaal plan zeldzame aandoeningen 2013).
Juist patienten met zeldzame (al dan niet erfelijke) aandoeningen hebben belang bij standaarden.
Patienten en/of hun ouders weten elkaar dankzij Internet en communities steeds meer te vinden. Datzelfde geldt ook wel voor de behandelaars. Waar zit de expertise? Het is een weg met veel hindernissen. Standaarden kunnen behulpzaam zijn, zeker als behandelingsmogelijkheden in perspectief worden geplaats. Keuzes kunnen dan echt in samenspraak worden gemaakt. In dat verband wil ik graag mijn lezers attenderen op een congres over “shared decision making” waarover nader bericht volgt.
Deze vacature(s) bieden de mogelijkheid om nauw bij dit proces betrokken te zijn!
Tags: genetica, richtlijnen, vacature, VSOP
Geplaatst in Geneeskunde, News | plaats reactie »
27 november 2010 om 9:36 uur door Jan Taco te Gussinklo
De KNMG (Artsenorganisatie) wil via een enquete de inzichten peilen over de Richtlijn Online Arts-Patient Contact.
De enquete geschiedt aan de hand van een vijftal stellingen
Het gaat om de in 2007 herziene versie.
KNMG Website
Uitslagen tot nu toe
Tags: KNMG, Online, richtlijnen
Geplaatst in eHealth en Domotica, Geneeskunde, News | plaats reactie »
