eHealth

Epilepsie

Nachtelijke uren

Een signaleringssysteem dat ’s nachts betrouwbaar vaststelt of een epilepsieaanval (insult) optreedt. Dat is het doel van het Tele-epilepsie project, dat het UMC Utrecht, Stichting Epilepsie Instellingen Nederland en Kempenhaeghe gezamenlijk uitvoeren. ZonMw steunt het project met een subsidie van bijna 700.000 euro.

EEG niet haalbaar

De beste manier om een aanval waar te nemen is via een EEG (een electroencefalogram of ‘hersenfilmpje’). Maar die methode is zo gevoelig dat de meting alleen in het ziekenhuis bruikbaar is. De onderzoekers willen daarom epilepsieaanvallen opsporen via een combinatie van vier relatief eenvoudige systemen: waarneming van beeld, geluid, beweging en hartritme. Onderzoekers kijken op twee manieren naar beweging en bewegingsonrust: via automatische beeldanalyse en door het gebruik van bewegingssensoren (versnellingsmeters) geplakt op armen en benen.

Integratie?

Los van elkaar zijn deze systemen niet voor alle epilepsiepatiënten nauwkeurig genoeg om een aanval met voldoende zekerheid waar te nemen en leiden ze tot valse alarmen. De verwachting is dat de combinatie wél nauwkeurig en betrouwbaar genoeg werkt. Over anderhalf tot twee jaar hopen de onderzoekers een systeem te hebben dat in een klinische trial, bij patiënten, getest kan worden. Het is belangrijk aanvallen ’s nachts waar te nemen. Sommige aanvallen zijn zo erg dat ouders of zorgverleners ze met medicijnen moeten stoppen. Bovendien kunnen nachtelijke aanvallen een aanwijzing zijn dat de medicatie niet goed is ingesteld.

Frans Leijten

Neuroloog dr. Frans Leijten van het UMC Utrecht: “Het waarnemen van nachtelijke aanvallen is een groot probleem in de epilepsiezorg. Als het lukt is het een enorme vooruitgang voor epilepsiepatiënten, hun ouders en instellingen voor geestelijk gehandicapten. Epilepsie is een ernstige ziekte, maar wat het zo erg maakt is de onvoorspelbaarheid. Als het signalerings¬systeem werkt hebben ouders en zorgverleners in elk geval de geruststelling dat een kind niet onopgemerkt ernstige aanvallen doormaakt.”

120.000

In Nederland lijden bijna 120.000 mensen aan epilepsie. Een deel daarvan reageert slecht op medicijnen en is ook niet via een operatie te behandelen. Dit gaat relatief vaak om kinderen en om volwassenen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. Epilepsie is een hersenziekte waarbij abnormale elektrische activiteit leidt tot aanvallen met onder meer spiersamentrekkingen. Deze aanvallen kunnen bedreigend zijn. Het project is een initiatief van het UMC Utrecht, expertisecentrum Kempenhaeghe, Stichting Epilepsie Instellingen Nederland en Pontes Medical. Het signaleringssysteem moet uiteindelijk commercieel verkrijgbaar zijn, hiervoor zullen de partners samenwerking met het bedrijfsleven zoeken.