Grootschalig onderzoek bipolariteit

Subsidie

UMC Utrecht 2 miljoen dollar

Amerikaanse onderzoeksfinancier NIMH

Het UMC Utrecht en de University of California Los Angeles ontvangen van de Amerikaanse onderzoeksfinancier NIMH een subsidie van zes miljoen dollar. Hoogleraar Humane genetica prof. dr. Roel Ophoff gebruikt het geld voor wetenschappelijk onderzoek naar bipolaire stoornis (‘manische depressiviteit’).

Nieuwsblad Patientenvereniging


 

Genetica

In het vijfjarige project wil Ophoff de genetische eigenschappen van 2.500 Nederlandse patiënten, hun ouders en eventuele broers of zussen in kaart brengen. In totaal zou het aantal deelnemers kunnen oplopen tot meer dan 5000 mensen. Het onderzoek zal bijdragen aan een beter begrip van bipolaire stoornis en het belang van genen bij het ontstaan van de ziekte. Uiteindelijk moet het leiden tot een betere behandeling. 

Diepgaander

Ophoff en collega’s zullen driehonderd deelnemers grondiger onderzoeken. Via MRI-scans willen ze eventuele afwijkingen in de hersenen zichtbaar te maken. Daarnaast brengen ze bij patiënten het activiteitenpeil in kaart via een ‘activiteitmeter’. Dat is relevant omdat patiënten met bipolaire stoornis een afwijkend dag/nachtritme hebben. Bij deze patiënten zal ook een huidbiopt genomen worden. Huidcellen zijn om te vormen tot zenuwcellen die weer bruikbaar zijn voor onderzoek op moleculair niveau. 

Afspraken

Utrechtse onderzoekers verzamelen patiënten en de gegevens, die in samenwerking met Los Angeles geanalyseerd worden. Ophoff heeft ook een aanstelling bij de University of California Los Angeles (UCLA). Ongeveer eenderde deel van de subsidie komt in het UMC Utrecht terecht. Vanuit het UMC Utrecht werken prof. dr. René Kahn en dr. Marco Boks mee aan het onderzoek. Ze voeren het uit samen met het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen en regionale GGZ-instellingen.

Overlap

Het onderzoek sluit aan bij een vergelijkbaar project met schizofreniepatiënten waarvoor Ophoff in 2006 ook subsidie ontving van het NIHM (National Institute of Mental Health, de instelling die wetenschappelijk onderzoek naar psychiatrische aandoeningen subsidieert). Bipolaire stoornis en schizofrenie overlappen elkaar deels, vandaar dat het nieuwe onderzoek ook bijdraagt aan een beter begrip van schizofrenie.

Toelichting

Bipolaire stoornis is een ernstige aandoening die bij ongeveer twee procent van mensen voorkomt. Patiënten kampen afwisselend met manische en depressieve stemmingen. Tijdens een manische episode is een patiënt extreem opgewekt, overoptimistisch en roekeloos; tijdens een depressieve episode juist somber en terneergeslagen.