Onrust
Nieuwsbrief minder prettig nieuws
Klinici maken zich zorgen
Een Hoogleraar sprak mij dezer dagen ongerust aan : ”Heb je de laatste Nieuwsbrief gezien van Guus Schrijvers over eHealth”? Dat heb ik zeker, maar na lezing denk ik er het mijne van. Maar dit gehoord hebbende, vind ik toch dat ik daar niet mee wegkom….
Sterfgevallen door telezorg
De Veteran’s Administration (VA) is de zorgorganisatie voor Amerikaanse (oud-)-militairen. Zij heeft onlangs een experiment met e-health tussentijds gestopt. In dit experiment hadden chronische zieken contact met hun arts via een beschermde internetverbinding. De VA vergeleek deze groep met patiënten die gebruikelijke zorg ontvingen. Toen de mortaliteit in de experimentele groep hoger bleek dan in de controlegroep, stopte de VA het experiment. De hogere mortaliteit komt ook naar voren in andere grootschalige studie in de USA en in de UK. Al deze informatie bracht dr. Jaap Trappenburg in tijdens een lezing op het Julius congres over recente ontwikkelingen in de COPD ketenzorg. Dat vond plaats op vrijdag 12 oktober in Ede. Tweehonderd personen namen eraan deel. Ondergetekende was voorzitter van de sessie waarin Trappenburg optrad. Tot zover dit bericht over Trappenburgs inleiding. Voor de verontrustende uitkomsten zijn twee verklaringen mogelijk. De eerste is dat telezorg leidt tot slechtere diagnoses, slechtere behandeladviezen en te laat arriveren van face-to-face hulp in geval van nood. De tweede verklaring is dat chronische zieken dankzij telezorg en de daarbij horende online educatie meer regie en ziekte-inzicht verwerven. Zij kiezen daarom vaker voor het zelfstandig beëindigen van het leven door behandeling te staken. Helaas staan in de artikelen met de ongunstige uitkomsten geen specifieke verklaringen voor de hogere sterfte. De tweede verklaring vernam ik tijdens een congres over telezorg in Londen van een van de onderzoekers van het bekende Whole SystemDemonstrators Programme. Ook hier is sprake van verhoogde mortaliteit. Enz…
Bron: Nieuwsbrief
Variabelen
Om mij te beperken tot de samenvatting in de Nieuwsbrief merk ik op dat er veel variabelen zijn. Zo maakt het vast uit over welke aandoening (en het stadium daarvan) je spreekt. Een onderzoek van de Mayo Clinic (USA) zou een significante oversterfte laten zien t.o.v. een controle groep (‘gebruikelijke zorg’). Het blijkt daarbij te gaan om ouderen met multipathologie en ‘home monitoring’. Een analyse van een groot onderzoek in de UK via ‘telehealth’ (een breed scala aan toepassingen) levert een vergelijkbare conclusie op. Over Nederlandse ervaringen is casuistiek beschikbaar. Maar Verder?
Supporting eHealth 22 mei 2012 Amersfoort
 |
Adherence
Een aantal hypothesen wordt al genoemd. Het resultaat stemt meer in zijn algemeenheid tot bescheidenheid. Onderzoek aan de Universiteit Twente laat zien dat op veel essentiele onderdelen eHealth nog een black box is. Meer nog dan tevoren zal het hele proces moeten worden beschreven. Een m.i. heel logische verklaring kan zijn dat toename van therapietrouw (medicatie adherence) stijgt. Bij kwetsbare ouderen kan leiden tot oversterfte ten gevolge van werking cq, bijwerkingen. Klinici weten precies waarop ik doel. Elk voordeel heeft zijn nadeel. Graag respons vanuit het lezerspubliek!
http://www.tunstallwsd.co.uk/
Op 21 november 2012 spreekt Judith Somers (Tunstall Healthcare) in Evoluon (Eindhoven) over dit onderzoek. Als voorzitter van deze lezing ga ik in discussie. link voor resultaten.
Kom ook! http://www.smart-homes.nl
Nieuwsbrief 505 opende met het de kop Sterfgevallen door telezorg. Drs. Esther van Noort geeft leiding aan Curavista, een grote Nederlandse aanbieder van telezorg, Zij is ook Nieuwsbrieflezer en mailt: Het onderwerp over de verhoogde mortaliteit door telezorg trof ons bijzonder. Misschien mag ik een ervaring met je delen? In 2004/2005 deden we een depressie-studie met online begeleiding. We merkten toen, dat mensen die depressief zijn, erg slecht lezen. Want zij kunnen zich moeilijk concentreren. Hierdoor hebben we moeten overschakelen naar een combi van telefonisch en online begeleiding. Omdat we ze aan de telefoon kregen, bleek de hulp (rugdekking) van de eigen zorgverlener hard nodig in veel situaties. We hebben toen besloten géén online depressie programma’s meer operationeel te brengen, tenzij de eigen zorgverlener echt actief betrokken is bij de patiënt. De besproken studies geven net als onze ervaring aan dat voor het slagen van eHealth inbedding in het reguliere zorgproces nodig is. Het is een extra tool, maar de gewone “zorghanden” blijven hard nodig. Zeker bij de kwetsbare groepen. Tot zover Van Noort.
Beide studies zijn onvergelijkbaar met elkaar qua omvang en problematiek, waarin een mogelijke verklaring ligt over de hoge mortaliteit bij de USA-studie bij (oud-)militairen. Dat het Whole System Demonstrators Programma van de UK ook tot een hogere sterfte leidt, klopt volgens mij niet: ” … they also demonstrate a 45% reduction in mortality rates” (zie pag. 3). Ik ben het er mee eens dat we kritisch moeten blijven en dat meer duidelijkheid nodig is over wat e-health oplevert voor patienten: zijn ze zelfredzamer, hebben ze meer regie en ziekte-inzicht?
Beste Jan Taco,
We vinden het lastig om hier wat over te zeggen eigenlijk, vooral omdat er zo veel factoren een rol spelen: Amerikaanse oud-militairen, e-health… Zoals je weet zijn wij zeker voorstander van medicatiebeoordelingen, vooral bij kwetsbare ouderen. In de praktijk is er een kans, hoewel een zeer kleine, dat het overzetten ongunstig uitpakt. Maar zoals je zelf zegt: de voordelen wegen op tegen de nadelen. Er zijn zeer veel mensen met een beoordeling geholpen, zo is onze ervaring (en het levert daarnaast een kostenbesparing op). Maar dan moet het een zeer goed begeleide beoordeling zijn, en niet via e-health. Wijzelf hebben bijvoorbeeld daarom samen met CME Online een opleiding ontwikkeld, om ervoor te zorgen dat de beoordeling goed gebeurt, zie: http://www.medicijngebruik.nl/nl/nascholing-medicatiebeoordeling. drs. Vanessa Rompelberg ● stafadviseur communicatie en market (Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik)
De conclusie is zeker erg kort door de bocht. Ik probeer een aantal wetenschappers een uitspraak te ontlokken.
Inderdaad een opvallend bericht in de Nieuwsbrief van deze week. Ik waag me niet aan het geven van verklaringen voor de gevonden resultaten. Wel denk ik dat we moeten oppassen voor het veralgemeniseren naar eHeatlh in al zijn facetten en toepassingsvormen.