Voldoende Geld
AOK Bundesverband
Evert Jan van Lente verbaast zich over de heftigheid van de discussie over de zorgkosten in Nederland. “Ik heb nooit eerder zo’n divergerende ontwikkeling gezien rond de zorgkosten tussen beide landen”. Er zijn zelfs overschotten bij de Duitse zorgverzekeraars (voor 90% semi-overheidsorganen). Evert Jan van Lente verwacht dat er in Duitsland over 2-3 jaar wel economische knelpunten ontstaan in de financiering van de zorg. Ik bezoek hem op 16 december 2011 in Berlijn, waar het kenniscentrum (350 medewerkers) van de grote zorgverzekeraar AOK (50.000 medewerkers) is gevestigd in de Rosenthalerstrasse 31. Tijdens zijn studie economie in Amsterdam maakte hij een als tijdelijk bedoelde overstap (doctoraal) naar Duitsland. Uiteindelijk is Evert Jan van Lente in Duitsland in de wereld van de zorgverzekeraars terecht gekomen en nu plv.directeur zorg bij de AOK. Door frequente contacten met ondermeer Guus Schrijvers (Nieuwsbrief!) is hij goed op de hoogte van het reilen en zeilen in beide landen.
Auteur in Berlijn in gesprek met Evert Jan van Lente (rechts)
 |
Predictive Modelling
Ook de AOK doet aan ‘predictive modelling’ -het voorspellen van de toekomst- via een eigen instituut het WIdO. De predictie modellen voorspellen het risico van iedere patient om in de komende 12 maanden in het ziekenhuis te worden opgenomen, en de kosten die we verwachten dat deze patienten zullen veroorzaken. Deze predictie biedt mogelijkheden voor het case-management. Wanneer patienten met een hoog risiko bijzondere ondersteuning krijgen, kunnen vaak kosten vermeden worden. Evert Jan van Lente verwacht veel van data-analyse, het succesvolle Diseasemanagement programma en ‘caremanagement’. Innovaties als ehealth worden op de voet gevolgd.
Belangrijke verschillen in de zorg tussen de verschillende landen zijn toch in Nederland de vele managementlagen met de daarbij behorende te hoge salarissen, daarnaast de enorme luxe dure nieuwbouw van de ziekenhuizen. De dure medicijnen, de verzekeringen hebben de apotheken verzocht de prijzen niet meer te vermelden op de verpakkingen. Belangenverstrengelingen in de farmaceutische industrie.
Het is inderdaad heel opvallend dat er zo’n verschil is tussen de twee landen.Ik heb wel eens het idee dat we in Nederland erg klagelijk zijn. Want ook in andere landen om ons heen en zeker in de Scandinavische landen lijkt er minder tekort te zijn in de zorg. En dat nog wel terwijl het percentage ouderen daar nog veel hoger is dan in ons land. Dat geldt trouwens ook voor Duitsland.
Nu moeten we er ook bij bedenken dat in de meeste landen de AWBZ-voorzieningen veel geringer zijn en dat scheelt ook een slok op een borrel. Er wordt veel meer uit eigen zak betaald. Als je je indenkt dat in Nederland slechts 6% van het zorgbudget komt vanuit eigen bijdragen en dat in andere landen dat veel meer is dan hebben wij wel een probleem. Ik meen dat in Duitsland de privéinkomsten in de zorg al 15% zijn. Dat is in België en Frankrijk zelfs nog meer en in Italië en Spanje is dat boven de 20%. Ik pleit er dan ook steeds voor om die eigen bijdragen hier te verhogen maar dan wel procentueelsgewijs. Je zou die bijdrage kunnen heffen tot 1% van het inkomen.
Zo zie je dat er toch wel moeilijke vergelijkingen zijn tussen de landen. Je moet kijken naar het verzekerde pakket, naar de eigen bijdragen en natuurlijk ook naar de consumptie van zorg. Heel veel zaken in Duitsland gaan buiten de reguliere zorg om.
Maar toch blijf ik er bij dat we in ons land wel heel klagelijk doen over de zorg en niet creatief omgaan met de problemen die op ons af komen: de toenemende vergrijzing en de technologische ontwikkelingen. Als we steeds veder gaan met het liberale denken en de markt als uitgangspunt blijven hanteren zullen we steeds meer de hap-snapbezuiningen zien. Men heeft geen visie op de toekomst van de zorg.
Misschien moeten we gaan leren van andere landen om in ons land de zorg duurzaam te maken.
In welk opzicht verschillen de predictiemodellen zoals AOK hanteert met die in ons land? Welke zorgkosten worden krachtens de polissen bij AOK vergoed?
Kortom: het gaat niet aan om zomaar te postuleren, dat de zorgkosten ontwikkeling in Duitsland dezelfde is als in Nederland?
Uiteraard is het bijzonder interessant om te zien, of men elders voor ons bruikbare oplossingen heeft voor de knelpunten in de financiering van ons zorgstelsel.